Wat is ijzer? En waarvoor is het belangrijk?

IJzer is net als magnesium, calcium en kalium een mineraal. Ons lichaam heeft ijzer nodig voor de vorming van hemoglobine. Hemoglobine is een onderdeel van de rode bloedcellen. Rode bloedcellen zijn verantwoordelijk voor het vervoeren van zuurstof door ons lichaam.

Twee verschillende vormen
In ons eten zijn er twee verschillende vormen van ijzer te vinden, namelijk heemijzer en non-heemijzer. Heemijzer komt uitsluitend voor in dierlijke producten. Non-heemijzer komt voor in zowel dierlijke als plantaardige producten. Ongeveer 90% van het ijzer dat we binnenkrijgen door te eten is non-heemijzer. Slechts 10% is heemijzer.

Heemijzer
Heemijzer vind je dus alleen in dierlijke producten. Denk hierbij aan vlees, vis en kip. In vlees zoals rund- of lamsvlees zit meer ijzer dan in kip en varkensvlees.

Non-heemijzer
Non-heemijzer zit in dierlijke en plantaardige producten. Voorbeelden van plantaardige producten zijn brood en volkorenproducten, peulvruchten, noten en verschillende groene groenten zoals spinazie, paksoi en snijbiet.

IJzer is belangrijk voor…
We noemde het net al even… IJzer is belangrijk voor de aanmaak van hemoglobine, een onderdeel van de rode bloedcellen. Rode bloedcellen zorgen voor het transport van zuurstof in ons lichaam. Ook is ijzer belangrijk voor het produceren van energie in onze cellen en draagt het bij aan een normale werking van het afweersysteem.

Wanneer je te weinig ijzer in je lichaam hebt kun je dit herkennen aan dat je snel vermoeid bent, een bleke huid hebt, snel buiten adem bent of last hebt van rusteloze benen. Deze symptomen van een tekort aan ijzer treden vaak al op voordat er daadwerkelijk sprake is van bloedarmoede.

Ondanks dat de kans op een ijzertekort niet heel groot is, zijn er wel een aantal groepen die een grotere kans hebben hierop. Voor meisjes en vrouwen die ongesteld zijn, vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, jonge kinderen en vegetariërs is het belangrijk om op het ijzer te letten. Bij een vermoeden van een tekort aan ijzer is het dan ook verstandig om even naar de huisarts te gaan. De huisarts kan bloedprikken om te onderzoeken of er sprake is van een tekort aan ijzer (of bloedarmoede).

Een te veel aan ijzer kan schadelijk zijn voor de lever. Dit vergroot mogelijk de kans op leverkanker, hart- en vaatziekten en diabetes type 2.

Door gevarieerd te eten krijg je over het algemeen niet te veel, maar ook niet te weinig aan ijzer binnen. Mannen hebben genoeg aan 11 milligram ijzer per dag. Voor vrouwen voor de overgang is dit 16 milligram per dag en voor vrouwen na de overgang 11 milligram.

Bron: Voedingscentrum