‘Work hard, rest hard & play hard!’

Derek is psycholoog en minder moe coach. Speciaal voor de Anti Stress dagen legt hij uit wat stress is.

Vorige week had ik een mooi gesprek met een goede vriendin van mij, Annemieke. Ze vroeg mij: “Waarom is het goed om niet te veel stress te hebben? En is stress dan altijd ongezond?” Hieronder lees je het antwoord op haar vraag. Want het is goed om je bewust te zijn wat stress precies is en wat dit met je lichaam doet. 

Wat is stress precies?
Stress is eigenlijk een chemische reactie die in je lichaam plaats vindt op het moment dat er iets gebeurt wat je spannend vindt of druk veroorzaakt. Deze chemische reactie heeft het doel om je lichaam klaar te maken voor een vecht of vlucht reactie. Het hormoon adrenaline komt vrij. Dit zorgt ervoor dat je in een soort opperste staat van paraatheid bent waardoor:

• je bloeddruk omhoog gaat.
• je hartslag stijgt.
• er meer zuurstofrijk bloed naar je spieren, je hart en je hersenen stroomt.
• je bloedsuikerspiegel stijgt om meerbrandstof te leveren aan je spieren.
• je spieren zich spannen.
• de longblaasjes zich verwijden en je ademhaling sneller wordt voor een betere opname van 
zuurstof.
• het bloed weg trekt uit je gezicht.
• je spijsvertering op een laag pitje komt te staan.
• je keel samenknijpt, je handen koud worden en het zweet je uitbreekt.

Gezond of ongezond? 

Misschien herken je wel dat juist wanneer je een beetje onder druk staat dit je een goed gevoel geeft: “Je voelt je scherp, je bent gefocust en dat ene kan er ook nog wel bij.” En dat klopt vaak ook. Want net zoals bij topsporters presteer je het beste wanneer je onder de juiste hoeveelheid druk of stress staat. Je profiteert dan van de voordelen van het stresshormoon adrenaline.

Maar wanneer je te veel stress ervaart of wanneer je continu onder druk staat werkt dit tegen je. Je geeft je lichaam dan onvoldoende mogelijkheid om te herstellen. Want juist rust en ontspanning is nodig om terug in balans te komen. Wanneer je ontspant (door tijd voor jezelf te nemen, goed en voldoende te slapen en gezond te sporten) laad je je batterij op. Hierdoor krijgt je lichaam genoeg energie en tijd om zichzelf te kunnen herstellen en repareren.

Hiernaast zie je in de grafiek dat je met de juiste hoeveelheid stress goed presteert (optimaal). Maar wanneer dit te veel is kun je oververmoeid raken met uiteindelijk instorting tot gevolg. Je kunt 
Lichamelijke en mentale stress 
Soms kan je zo gewend geraakt zijn aan stress dat je niet meer door hebt dat je onder druk staat. Bijvoorbeeld omdat je altijd veel van jezelf vraagt of omdat je altijd aan het jongleren bent om alle bordjes tegelijkertijd omhoog te houden. Wanneer je steeds meer moeite hebt om te ontspannen en slechter slaapt is dat vaak de eerste alarmbel. Je herkent dan vast wel dat juist wanneer je wilt ontspannen er veel gedachten ontstaan. En dat je ook meer last hebt van pieker gedachten bij het in slaap vallen.

Veel mensen denken dat stress vaak vooral mentaal is. Maar het kan ook zijn dat je te veel druk legt op je lichaam. Wanneer je je lichaam te zwaar belast heeft dit hetzelfde effect als stress. Dus wanneer je te veel van je lichaam vraagt kan er lichamelijke stress ontstaan. Voorbeelden van belasting op je lichaam zijn: ongezonde voeding, te veel beweging, te weinig slaap en (chronische) lichamelijke klachten. Daarom is het goed om naast mentale rust ook goed voor je lichaam te zorgen. Zodat je lichaam genoeg energie heeft voor reparatie en herstel.

Work hard, rest hard & play hard

Wanneer je genoeg energie wilt hebben om alles te kunnen doen wat je wilt doen is het belangrijk om je balans in de gaten te houden: De balans tussen inspanning en ontspanning. Inspanning om de dingen te bereiken die je wilt bereiken en ontspanning om je batterij op te laden en om tijd voor jezelf te nemen. Want net zoals een elastiek vermoeid raakt wanneer je hier continu spanning op zet, raak je mentaal en lichamelijk ook vermoeid wanneer je altijd druk of stress ervaart. De overtreffende trap van deze vermoeidheid is burn-out. Burn-out betekent letterlijk opgebrand. Er is geen energie of brandstof meer.

De term ‘work hard & rest hard’ ken je waarschijnlijk. Maar daarnaast is het belangrijk om ook genoeg tijd te hebben om te genieten (play hard). Want is dat niet juist hetgeen waar je de meeste vreugde uit haalt in je leven? Wanneer je bewust bezig bent met genieten ben je namelijk ook bezig met je balans. Wanneer je niet in balans bent is het lastig om ergens van te genieten. En genieten kan actief zijn, door leuke dingen te ondernemen, maar ook ontspannend, met minder prikkels of drukte om je heen.

Ik ben heel benieuwd wat voor jou (kleine) geluksmomenten zijn waardoor je geniet. En dan in het bijzonder naar de geniet momenten waarbij je je batterij even kunt opladen.

Laat hieronder even een berichtje achter zodat anderen weten dat je hier mee bezig bent. En waarschijnlijk kun je iemand hiermee ook inspireren om juist dié geluksmomentjes op te zoeken waardoor je beter met stress om kunt gaan.

Veel plezier.

Groeten Derek

Derek Brouwer
Psycholoog en MinderMoe coach
www.MinderMoe.nl